Χάρη στους δυο άντρες της ζωής μου, τον γιο μου και τον πατέρα μου, θυμάμαι πολύ καλά το «κλίμα» της δεκαετίας του ’70 και δεν εννοώ μόνο του καιρού, αλλά και της πολιτικής του καιρού
Ήμουν μόλις 21 ετών και γέννησα το καλοκαίρι του 1977, εν τω μέσω ισχυρότατου καύσωνα, στην Αθήνα, και χωρίς κλιματιστικό. Μόνο έναν ανεμιστήρα.
Στις 10/7/1977, καύσωνας με ρεκόρ θερμοκρασιών. Στο Τατόι και στην Ελευσίνα τα θερμόμετρα έδειξαν 48° C
Μάλιστα, ενώ είχα πάρει και μερικά κιλάκια κατά την εγκυμοσύνη, στον τελευταίο μήνα που πιάσαν οι ζέστες, όχι μόνο δεν πρόσθεσα κι άλλα, αλλά έχασα 2-3 καθώς δεν πήγαινε μπουκιά κάτω – μόνο υγρά!
Το μωρό μου υπέφερε από κοιλιακούς, και δεν μπορούσε να κλείσει μάτι. Τα πονάκια του προκαλούσαν περισσότερο εκνευρισμό, κουνούσε χέρια πόδια, και ήταν αδύνατον να ηρεμήσει. Τότε η μακαρίτισσα η πεθερά μου, γυναίκα παλιάς κοπής, μου πρότεινε να το φασκιώσω. Έτσι έκαναν οι παλιές.
Είπα να το δοκιμάσω, τι έχω να χάσω, μπας και ηρεμήσει το μωρό. Μου έδειξε πως γίνεται το δίπλωμα της πάνας, και ω του θαύματος, με το που μπήκε και η παραμάνα που κρατούσε το μωρό τυλιγμένο σαν ντολμαδάκι, αυτό ήταν λες και το έβγαλες ξαφνικά από την πρίζα. Και παρέμενε έτσι σε κατάσταση off, μέχρι που ερχόταν η ώρα για τάισμα και αλλαγή. Με το που έβγαιναν παραμάνα και πάνα, κι άρχιζε να κουνάει χέρια και πόδια, έμπαινε πάλι σε on κατάσταση – πανικού!
Η λύση για το μωρό είχε βρεθεί, αλλά όχι για μένα. Αυτό ηρέμησε μεν, αλλά εγώ είχα την έγνοια του, έπρεπε ακόμα και κοιμισμένο, να του δίνω να πίνει υγρά για να μην αφυδατωθεί.
Αυτός, λοιπόν, ο καύσωνας, πως να μην μείνει αξέχαστος για μια μικρομάνα, άπειρη που δεν σκέφτεται μόνο ότι σκάει η ίδια, αλλά πως θα φέρει βόλτα τις ανάγκες του μωρού της;
«Έρχεται Μίνι Παγετώνας»
Και πάμε τώρα στον άλλον μου άντρα, τον πατέρα μου. Υπήρξε το πιο κρυουλιάρικο άτομο που έχω γνωρίσει στη ζωή μου. Κρύωνε ακόμα και τα καλοκαίρια, που λέει ο λόγος. Το σπίτι -κατ’ αυτόν- έμπαζε από παντού, και μόλις κάποιος άνοιγε κανένα παράθυρο ή μπαλκονόπορτα… αψού! Κι έτσι και ξεκινούσε τα αψού, δεν έλεγε να σταματήσει!
Εξαιρετικά μορφωμένος ο πατέρας, διάβαζε συνέχεια εκείνη την εποχή στις εφημερίδες, τα άρθρα ξένων επιστημόνων που δημοσίευαν και οι ντόπιες, ότι είμαστε προ των πυλών ενός Μίνι Παγετώνα. Ήξερε πολύ καλά ο πατέρας τι σήμαινε όλο αυτό, έχοντας γνώση από το τι είχε συμβεί στον πλανήτη κατά την περίοδο του μεγάλου Παγετώνα.
Κι αυτό το θέμα, τον άγχωνε τόσο πολύ, που ήταν σχεδόν καθημερινή συζήτηση στο σπίτι μας: «Θα κρυώνουμε. Θα πέσει πείνα. Θα κάνει πολύ κρύο. Δεν θα βλέπουμε ήλιο. Θα κρυώνουμε. Θα είναι όλα πολύ ακριβά. Θα κρυώνουμε… θα κρυώνουμε… θα κρυώνουμε!»
Να τρως το μεσημεριανό σου, και να έχεις έναν πατέρα σε κατάθλιψη σχεδόν, ή να τον βρίσκεις να σκέφτεται μόνος του λύσεις για τον επερχόμενο μίνι παγετώνα.
Υπάρχουν αυτά τα δημοσιεύματα των «επιστημόνων» και τώρα απλά προκαλούν γέλωτα. Αλλά και απορία: Πως μέσα σε μια δεκαετία, από τον επερχόμενο μίνι παγετώνα, κάναμε γκελ στην υπερθέρμανση του πλανήτη; Δεν τους βγήκε τελικά το αφήγημα ούτε έτσι, ούτε γιουβέτσι, και στο τέλος το γύρισαν στο Καλαματιανό της Κλιματικής Αλλαγής, που τα έχει όλα και συμφέρει. Χιονίζει; Κλιματική αλλαγή. Έχει καύσωνα; Κλιματική Αλλαγή. Πλημμύρες, ξηρασία, άνεμοι, άπνοια – ό,τι κι αν συμβεί, Κλιματική Αλλαγή.
Κατάλαβες τώρα κε Ζερεφέ; Όταν εσύ σπούδαζες στις ΗΠΑ και μέσω των «αδελφοτήτων» κι άλλων διασυνδέσεων έβρισκες δρόμο στις «κλιματικές αλλαγές», κάποιοι άλλοι είχαν άλλου είδους αξέχαστες εμπειρίες, προσωπικές, και όχι καθ’ υπαγόρευση ή χρηματοδοτούμενες από Ινστιτούτα, ούτε έκαναν παρέα με τον Αλ Γκορ και τα άτομα του Οργανισμού Ηνωμένων Εγκληματιών – ΟΗΕ.
Γιατί γνωρίζουμε πολύ καλά ποιοι και πως ανεβαίνουν «τη σκάλα».
Οπότε θα στο πω απλά, εντελώς επιστημονικά όμως, και με το πτυχίο που λέγεται ζωή και προσωπικά βιώματα: Δεν μας χε… ρε Ζερεφέ;
